اصل 85 قانون اساسی

«بسم الله الرحمن الرحیم»

قانونگذاری اساساً توسط مجلس شورای اسلامی مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی محقق می گردد و قانونگذار به صورت کلی مجلس شورای اسلامی یا پارلمان است.

بر قاعده فوق استثنائاتی وارد می شود مانند تصویب آیین نامه ها و تصویب نامه ها و بخش نامه ها و ... که توسط قوه مجریه انجام می گردند و نوعی مقرره گذاری هستند.

البته در مورد این مطلب گروه کثیری بر آن هستند که این مسأله اختصاصاً از امر قانونگذاری خارج است و استثنایی بر آن تلقی نمی گردد.

اما موارد دیگر اصل 85 است اولاً در باب قانونگذاری تفویضی کمیسیون ها در موارد ضروری و برای مدت معین و مورد دیگر تصویب اساسنامه سازمانها و موسسات دولتی توسط قوه مجریه والبته ارسال آن ها به شورای نگهبان به جهت نظارت به عنوان دادرس اساسی.

پرسش دقیق و مهمی که در این رابطه وجود دارد آن است که در مورد قوانین آزمایشی تشخیص ضرورت با چه کسی است مجلس شورای اسلامی و یا شورای نگهبان.

در قانون اساسی آمده است در موارد ضروری مجلس واگذار می کند و ظاهر آن در این است که خود نهاد مجلس شورای اسلامی این ضرورت را تشخیص می دهد.

اما در رویه عملی شورای نگهبان بر آن است که بایستی موارد ضرورت توسط این شورا تأیید گردند و مواردی مانند قانون دیوان عدالت اداری و ... در موارد متعدد به استناد عدم وجود ضرورت رد شده اند.

مورد اخیر لایحه تجارت بود که شورای نگهبان آن را به صورت کلی به استناد عدم وجود ضرورت رد نمود و همین امر موجب معلق شدن فرآیند تقنین در مورد قانون تجارت گردیده است.